Tax 500

Verschenen in het Financieele Dagblad, 28 maart 2021.

Jeff Bezos, ceo van Amazon en rijkste persoon op aarde, zou zijn 876.000 werknemers allemaal een bonus van $105.000 kunnen geven. Nadat hij $92 mrd heeft uitgereikt, heeft hij nog evenveel geld als voor de pandemie uitbrak, bleek uit onderzoek van Oxfam.

Bezos gaat dat natuurlijk niet doen. Hij heeft wel iets beters te doen, zoals voorkomen dat zijn werknemers zich verenigen in een vakbond.

Magazijnmedewerkers van Amazon werken diensten van 10 uur per dag, met twee keer een half uur pauze. Hun productiviteit wordt continu in de gaten gehouden. Elke minuut die zij niet werken draagt bij aan 'time off task'. Te lage productiviteit leidt tot ontslag. Om tijd te besparen plassen werknemers in flessen, want de wc is te ver weg. 'Ze geven hier meer om robots dan om medewerkers', vertelde één van hen eerder aan The Guardian.

Gesteund door Hollywoodsterren, beroemde sporters en president Joe Biden houden werknemers in Alabama nu vakbondsverkiezingen - een unicum in de Verenigde Staten. Corporate Amerika houdt niet van van macht voor de werknemers, en 34% van de bedrijven ontslaat personeel dat zich probeert te verenigen.

Ondertussen behoort Bezos tot de grootste filantropen van de VS: hij doneerde $10 mrd aan het Bezos Earth Fund en $100 mln aan Amerikaanse voedselbanken. Vorige maand kondigde hij aan te stoppen als ceo om fulltime filantroop te worden.

In het boek 'Winners Take All' beschrijft Anand Giridharadas hoe de superrijken de democratie ondermijnen, doordat ze allemaal de wereld willen verbeteren. Bill Gates bepaalt welke ziektes er als eerst worden uitgeroeid, Jeff Bezos hoe we de klimaatcrisis aanpakken, en Elon Musk wanneer we naar de maan gaan.

Klinkt goed? Trap er niet in, waarschuwt Giridharadas. Het is een afleidingsmanoeuvre voor wat zich binnen de bedrijven afspeelt. Miljardairs zouden namelijk ook gewoon meer belasting en eerlijke salarissen kunnen betalen. Zodat hun werknemers geen gebruik hoeven te maken van de voedselbanken die ze zo graag steunen.

Rijke mensen betalen liever 10 mln aan een stichting dan 5 mln aan belasting, zegt Giridharadas. Als je belasting betaalt krijg je geen erkenning. Er bestaat geen lijst van grote belastingbetalers, en al helemaal geen recepties, diners of PR-campagne om hen te vieren. Daarnaast heb je geen controle over wat er gebeurt met je belastingbijdrage. Je mag niet zeggen of je geld naar onderwijs, ruimtevaart of zorg gaat.

Hoe lossen we dit op? Misschien kunnen we beginnen met het vieren van de grootste belastingbetalers, in plaats van de grootste filantropen. Geen Quote 500, maar een Tax 500.